neurologiczne powikłania alkoholizmu

Alkoholowy zanik mózgu

admin neurologiczne powikłania alkoholizmu Leave a comment  

Alkoholowy zanik mózgu

Ośrodkowy układ nerwowy składa się z:

  • mózgu
  • móżdżku
  • rdzenia przedłużonego
  • rdzenia kręgowego

Ludzki mózg składa się z sieci zawierającej około 100 mld komórek nerwowych. Około 20 mld z nich wysyła oraz przyjmuje impulsy o częstotliwości nie przekraczającej 100 Hz. Jak się okazuje, od około 35. roku życia, człowiek traci około 100 tysięcy neuronów każdego dnia. Mimo to, sieć pozostałych neuronów spełnia w stopniu zadowalającym swoje zadania. Sytuacja ta jednak zmienia się, gdy funkcjonowanie mózgu zaburza obecność szkodliwych czynników zewnętrznych. Zalicza się do nich na przykład urazy, zaburzenia krążenia mózgowego, zmiany zwyrodnieniowe, a także zakażenia czy zatrucia spowodowane np. alkoholem.

Tomografia komputerowa ośrodkowego układu nerwowego, wykonana wśród osób spożywających znaczne ilości alkoholu wskazuje na poszerzenie układu komorowego oraz na zaniki korowe, które umiejscowione są głównie w okolicach skroniowych oraz czołowych. U wielu spotyka się również zaniki korowo- podkorowe. Istotna część badań wskazuje, iż mają one miejsce w zespole Korsakowa. Zmiany te jednak częściowo się cofają, gdy sobą ograniczy ilość spożywanego alkoholu.

Z racji tego, że słowo „zanik” odnosi się do nieodwracalnych zmian, proponuje się, by w przypadku zmian odwracalnych stosować określenie „obkurczenie mózgu”. Istnieje prawdopodobieństwo, iż pojawiająca się poprawa zdolności umysłowych, obserwowana u alkoholików już niepijących nie wynika z przywrócenia czynności uszkodzonych komórek mózgowych, ale jest efektem kompensacji oraz reorganizacji mózgu. Dzięki tym procesom, regiony mniej uszkodzone przejmują zadania regionów bardziej uszkodzonych.

Zmiany, jakie stwierdza się w badaniach nie wynikają tylko i wyłącznie z uszkadzającego wypływu alkoholu oraz jego metabolitów na mózg. Jak się bowiem okazuje, istnieje szereg innych czynników, które towarzyszą zespołowi uzależnienia od alkoholu. Mam tu na myśli np.;

  • urazy głowy
  • wahania ciśnienia krwi
  • zaburzenia w zakresie przepływu krwi przez mózg, mające miejsce w stanie upojenia alkoholowego
  • okresy bezdechu mające miejsce w stanach głębokiego zatrucia
  • niedobory żywieniowe

Polineuropatia alkoholowa

admin neurologiczne powikłania alkoholizmu Leave a comment  

Polineuropatia alkoholowa

to uszkodzenie obwodowego układu nerwowego u osób przewlekle pijących alkohol, najczęściej występujący, utrwalony, neurologiczny zespół objawowy, związanym z przewlekłym spożywaniem alkoholu etylowego.

Występowanie:

Występuje u 10 do 30 % osób przewlekle pijących alkohol
Najczęściej występuje u osób spożywających wysokoprocentowe napoje alkoholowe
Występowanie objawów i ich nasilenie jest ściśle związane z czasem trwania alkoholizmu. U pacjentów pijących nałogowo od młodości ( 18-25 rok życia), objawy występują przeważnie w 40 – 60 roku życia.
Wśród pacjentów z objawami polineuropatii alkoholowej przeważają mężczyźni

Polineuropatia o inaczej zapalenie wielonerwowe. Do polineuropatii dochodzi na skutek zmian zarówno czynności, jak i struktury nerwów obwodowych. Zmiany te wywołane są działaniem alkoholu, jak i jego metabolitów.

Do cech charakterystycznych polineuropatii należą:

– zaburzenia czucia w odsiebnych odcinkach kończyn (tj. w odcinkach położonych dalej od korpusu),

– nerwobóle oraz bolesność uciskowa,

– osłabienie lub brak odruchów ścięgnistych,

– występowanie bólów mięśniowych.

W przypadku omawianej polineuropatii przeważają dolegliwości kończyn dolnych, które przejawiają się bólami oraz kurczami łydek, ich bolesnością uciskową, bolesnością uciskową oraz pieczeniem stóp, a także zaburzeniami czucia głębokiego. Czasem występować mogą nawet niedowłady czy porażenia. Do najczęstszych należy porażenie nerwu strzałkowego wspólnego, co przejawia się osłabieniem zgięcia grzbietowego stopy, a także osłabieniem zginania i prostowania palców. Do innych częstych przypadków należy porażenie nerwu promieniowego. Patologia ta doprowadza do wystąpienia „ręki opadającej”, która przejawia się upośledzeniem ruchu wyprostnego w nadgarstku oraz stawach śródręczno – palcowych.

Poza zmianami w obwodowym układzie nerwowym, stwierdza się także zmiany w zakresie funkcjonowania układu mięśniowego. Zmiany te określa się mianem miopatii alkoholowej. Do cech charakterystycznych tej patologii zalicza się:

– osłabienie siły,

– zaniki mięśniowe.

U około połowy pacjentów stwierdza się obrzęki podskórne a także mioglobinurię, oligurię lub też anurię. Ponadto dojść może również do osłabienia siły skurczu mięśni gładkich (macicy czy jelit).

Diagnozę stawia się na podstawie stwierdzenia faktu spożywania nadmiernej ilości alkoholu a także na podstawie badania elektromiograficznego, obrazującego szybkość przewodzenia we włóknach nerwowych.

Na skutek nadmiernego spożywania etanolu, dojść może do poważnych problemów ze wzrokiem. Zmiany te są wynikiem toksycznego uszkodzenia pozagałkowej części nerwu wzrokowego. Mamy wówczas do czynienia z tzw. neuropatią wzrokową toksyczną. Przejawiać może się ona różnego stopnia zaburzeniami widzenia, aż do ślepoty włącznie, ograniczeniami pola widzenia ( czasem prowadzić może do zaniku nerwu wzrokowego) oraz retinopatią siatkówkowo – naczyniówkową.

Leczenie polineuropatii alkoholowej

jest procesem przewlekłym, rokowania zależą głównie od stopnia zaawansowania zmian.

Najważniejsze zalecenia:

bezwzględny zakaz spożycia alkoholu
uzupełnianie niedoborów głównie witamin grupy B, stosowanie odpowiedniej diety
rehabilitacja, ważne aby prowadzona była przez osoby kompetentne, źle prowadzona może nieodwracalnie uszkodzić nerwy


Padaczka alkoholowa

admin neurologiczne powikłania alkoholizmu Leave a comment  

Padaczka alkoholowa

to zespół napadów drgawkowych występujących w czasie trwania alkoholowego zespołu abstynencyjnego. Drgawki występują, w czasie od kilku godzin do tygodnia po przerwaniu ciągu spożywania alkoholu lub gwałtownym zmniejszeniu dawek alkoholu, najczęściej obserwujemy je po 18 -24 godzinach. 90% napadów występuje w czasie 7 do 48 godzin, po przerwaniu ciągu.
Padaczka alkoholowa ma najczęściej postać uogólnionych napadów typu Grand mal, chory traci świadomość, upada, występują skurcze mięśni całego ciała, prężenia, jest to przyczyną zatrzymania oddechu, chory sinieje. Trwa to z reguły 20-30 sekund. Następnie obserwujemy najczęściej nieregularne skurcze wszystkich mięśni, w tym czasie dochodzi najczęściej do przygryzienia języka, mimowolnego oddania moczu i/lub kału. Cały napad trwa ok. minuty, po napadzie chory najczęściej zapada w sen, po wybudzeniu nie pamięta wydarzeń z okresu napadu. Napady drgawek mogą występować gromadnie, najczęściej dwa do sześciu w ciągu 6 godzin. U kilku procent pacjentów występuje stan padaczkowy a u 30 % drgawki są wstępem do majaczenia alkoholowego.
Choroba alkoholowa zwiększa ryzyko wystąpienia napadów padaczkowych ok. trzykrotnie.
Ważne: ryzyko wystąpienia napadów padaczkowych jest zależne od dawek spożywanego alkoholu, wzrasta dwudziestokrotnie u osób spożywających 201 do 300 g alkoholu dziennie.
Padaczka alkoholowa występuję u ok. 15% uzależnionych od alkoholu i w ok. 70% związane jest z Alkoholowym Zespołem Abstynencyjnym.

Padaczka alkoholowa – pierwsza pomoc

Zachowaj spokój, większość napadów mija samoczynnie po 2-3 minutach
Jeżeli pacjent znajduje się w niebezpiecznym miejscu np. jezdni należy zapewnić, mu bezpieczeństwo
Należy chronić głowę pacjenta przed obrażeniami, np. objąć ją dłońmi (nie podnosić), nie zalecane jest podkładanie przedmiotów np. poduszek, mogą one spowodować zapadanie się języka a w konsekwencji duszenie pacjenta
Nie wkładać nic do ust, nie rozwierać ust na siłę. To nie pomaga a może spowodować dodatkowe urazy.
Należy ułożyć pacjenta na boku, ułatwia to oddychanie i zapobiega zakrztuszeniu, jeżeli zmiana pozycji jest niemożliwa, pozostawić pacjenta na plecach
Nie powstrzymywać drgawek na siłę
Nie podawać nic do jedzenia lub/i picia
Należy wezwać Pogotowie Ratunkowe

Padaczka alkoholowa – leczenie

Pacjent powinien być obserwowany w szpitalu przez minimum dobę.
Pierwszy atak w życiu wymaga bezwzględnie poszerzonej diagnostyki, głównie obrazowej.
Właściwe leczenie zmniejsza ryzyko kolejnych ataków drgawek i wystąpienia majaczenia alkoholowego.
Leczenie padaczki alkoholowej polega przede wszystkim na detoksykacji alkoholowej, czyli leczeniu objawowym. Ważne jest wyrównanie zaburzeń wodno-elektrolitowych, przywróceniu właściwego poziomu jonów szczególnie: wapniowych i magnezowych.
W przypadku pierwszego w życiu ataku padaczki alkoholowej u pacjenta z chorobą alkoholową, jeśli nie był związany z odstawieniem alkoholu, nie powinno się włączać leczenia przeciw-padaczkowego. Związane jest to z nieprzestrzeganiem zaleceń, łączeniem leków z alkoholem. Postępowanie właściwym jest skierowanie pacjenta do placówki leczenia uzależnień.

Skutki padaczki alkoholowej

Padaczka alkoholowa nie jest chorobą trwałą – jej objawy ustępują same w czasie kilkunastu dni od rozpoczęcia okresu abstynencji. Niestety, padaczka alkoholowa bywa predyktorem pojawienia się padaczki późnej (dzieje się tak w około 25% przypadków). Warto tu zaznaczyć, że padaczka późna w przypadku alkoholików wywołana będzie urazami mózgu, których nabawili się będąc w stanie upojenia oraz uszkodzeniom mózgu wywołanym przez alkohol. Padaczka alkoholowa nie jest chorobą dziedziczną – innymi słowy nie ma ryzyka, że dzieci odziedziczą po rodzicu padaczkę alkoholową.